سیم بکسل چیست؟
سیم بکسل یا (wire rope) جزیی از تجهیزات مکانیکی است و دارای مشخصات و ویژگیهایی میباشد که تعیین کننده عملکرد و طول عمر آن میباشد.
سیم بکسل یکی از تجهیزات مکانیکی پیچیده است و دارای بخشهای متحرک بسیاری میباشد که وظیفه آن پشتیبانی و انتقال یک شیء یا بار است. در صنایعی که احتیاج به بلند کردن بار وجود دارد، سیم بکسل از یک سو به یک بالابر متصل شده و سپس از سوی دیگر با حلقه، زنجیر یا قلاب به بار متصل میشود و با کنترلی که بر روی بار به ایجاد میکنند، آن را جا به جا میکنند. از کاربرد های سیم بکسل میتوان به عامل بالا و پایین بردن در آسانسور و همچنین به عنوان وسیلهای برای پشتیبانی پلها و تاورهای معلق نام برد.
ویژگی های سیم بکسل:
سیم بکسل یکی از پرکاربردترین تجهیزات مکانیکی است. طراحی آن شامل سیمهای فولادی متعدد است که با الگویی مارپیچ حول یک محور رشتهای ثابت پیچیده اند. این ساختار دارای استحکام و انعطافپذیری است و میتواند فشارهای نقاط عطف را متحمل شود. پیکربندیهای مختلف مواد، سیم و ساختار رشته مزایای متفاوتی را برای کاربردهای مختلف از جمله موارد زیر را ایجاد کرده است.
- استحکام
- انعطافپذیری
- مقاومت در برابر ساییدگی
- مقاومت در برابر خرد شدن
- مقاومت در برابر فرسودگی
- مقاومت در برابر زنگ زدگی
- مقاومت در برابر چرخش
انواع مختلف سیم بکسل:
دستهبندی سیم بکسل را بر اساس تعداد کلی رشتهها، اسم و تعداد دقیق سیمهای موجود در هر رشته میتوان مشخص کرد. اینها دستهبندیهای کلی هستند و ممکن است که ساختار واقعی سیم بکسل را منعکس کند یا خیر. با این وجود یک دسته بندی از انواع سیم بکسل ها را بر اساس ساختار رشته ها ذیل مشاهده میکنید.
همانطور که قبلا ذکر کردیم روش های بسیاری جهت دسته بندی سیم بکسل ها وجود دارد که در این مطلب فقط یک روش مورد بحث قرار گرفته است.
انتخاب سیم بکسل:
سیم بکسل به دلیل دارا بودن قطعات بسیار زیاد به طبع آن انتخاب سیم بکسل متغییرهای بسیاری دارد.
برای انتخاب سیم بکسل متناسب با کاربرد متقاضی ابتدا باید اجزای آن را بشناسیم.
اجزاء سیم بکسل
سیم بکسل چهار جزء اصلی تاثیر گذار در کارایی دارد:
- سیمهایی که جنس فلز که یک رشته واحد را تشکیل میدهند
- رشتههایی که شامل سیمهای بسیار هستند و با الگویی مارپیچ دور یک هسته قرار میگیرند
- یک هسته فولادی یا فیبری
- روغنکاری
ساختار سیم بکسل
اصطلاحات زیر به تعریف ساختار و ویژگیهای سیم بکسل کمک میکنند:
- طول
- سایز
- پیشساخته یا غیر پیشساخته
- جهت و نوع پیچ خوردگی
- قدرت سیم
- نوع هسته
سیم بکسلی که دارای سیمهایی با قطر بیشتر است در برابر خرد شدن و ساییدگی مقاوم است و سیم بکسلی که دارای سیمهایی با قطر کمتر است انعطافپذیرتر بوده و در برابر فرسودگی مقاوم است.
- طول:
طول سیم بکسل پیچیده شده به دور قرقره.
- سایز:
قطر ظاهری سیم بکسل.
- پیشساخته یا غیر پیشساخته:
در سیم بکسل پیشساخته، رشتهها و سیمها در طول فرآیند تولید به صورت مارپیچ شکل میگیرند.
حاصل این فرایند به این صورت است که انعطافپذیری بیشتری داشته و باید مقاومت در برابر فرسودگی بیشتری را دارا میباشد.
- جهت و نوع پیچ خوردگی:
جهت و نوع پیچ سیم بکسل، به نحوه قرار گرفتن سیمها، شکل دادن رشته توسط آنها (چپ یا راست) و چگونگی قرار گرفتن رشتهها حول هسته (پیچ معمولی، پیچ لنگ یا پیچ متناوب) بستگی دارد.
A- پیچ معمولی راستگرد B- پیچ معمولی چپگرد
C- پیچ لنگ راستگرد D- پیچ لنگ چپگرد E- پیچ متناوب راستگرد
- قدرت سیم بکسل
قدرت سیم بکسل به درجههای مختلفی تقسیمبندی میشود، شامل:
- فولاد IPS
- فولاد EIPS که ۱۵% از فولاد IPS قدرتمندتر است
- فولاد EEIPS که ۱۰% قدرتمندتر از فولاد EIPS است
منحنی قدرت فولاد پایه محاسبه قدرت اکثر سیم بکسلهای فولادی است.
- نوع هسته
انواع هستههای سیم بکسل به شرح زیر است:
- هسته فیبری (FC)
- هسته مستقل (IWRC)
- هسته رشته سیم (WSC)
تقسیم بندی بر اساس الگوهای رشته ها:
یکی دیگر از رایج ترین متد های قسمت بندی سیم بکسل ها، تقسیم بندی بر اساس الگوی رشته هاست.
حاصل استفاده از الگو های مختلف، به دست اوردن نتایج و کاربرد های متنوع است. در نتیجه میتوان نمونه های متفاوتی از سیم بکسل را برای کاربرد های متفاوت معرفی کرد.
تعداد لایههای سیمها، تعداد سیمها در هر لایه، سایز سیمهای موجود در هر لایه همگی بر روی نوع الگوی رشته تاثیر میگذارد. میتوان با استفاده از یک یا چند الگوهای زیر سیم بکسل را ساخت:
۱)یک لایه Filler(2 سیم بکسل Seale(3 سیم بکسل
۴ ) سیم بکسل وارینگتون (Warrington) ۵)سیم بکسل ترکیبی